Η Βίλα των Μεδίκων

Το μπαλκόνι με την κρήνη και ίσως η ομορφότερη θέα της Ρώμης

Η ιστορία της Βίλας των Μεδίκων αρχίζει το δεύτερο ήμισυ του 16ου αιώνα, όταν ο ιδιοκτήτης, καρδινάλιος Κρεσέντσι, θα αποφασίσει να διευρύνει και να καλλωπίσει το αρχικό τετράγωνο κτίσμα με την εσωτερική αυλή, για να το μετατρέψει σε μια κατοικία ικανή να ανταγωνιστεί τα αρχοντικά της εποχής.
Ο χώρος που βρίσκονταν η έπαυλη, κατά την ρωμαϊκή εποχή αποτελούσε μέρος των Λουκούλλειων Κήπων. Εδώ κατοίκησε αργότερα η Μεσσαλίνα και σε αυτήν την έπαυλη δολοφονήθηκε. Αργότερα εδώ θα κατοικήσει και ο στρατηγός Βελισάριος. Με την πτώση της αυτοκρατορίας, την καταστροφή των υδραγωγείων και την έλλειψη του νερού, η περιοχή θα ερημωθεί και θα εγκαταλειφθεί.
Το 1564 η βίλα θα περιέλθει στους ανιψιούς του καρδινάλιου Ρίτσι, οι οποίοι θα την μεγαλώσουν ακόμη περισσότερο και θα αγοράσουν την γύρω αγροτική περιοχή. Με την βοήθεια του θείου τους, υπεύθυνου της τότε Υπηρεσίας Ύδάτων, θα καταφέρουν να την συνδέσουν στο σύστημα ύδρευσης της πόλης, παρέχοντας της άφθονο τρεχούμενο νερό και καθιστώντας έτσι δυνατή την σχεδίαση πλούσιων κήπων.

Η Βίλα των Μεδίκων

Όταν το 1576 ο καρδινάλιος Φερδινάνδος Α’ των Μεδίκων θα αγοράσει με την σειρά του την βίλα που φέρει ακόμη το όνομά του, είχε σκοπό να την κάνει την πιο σημαντική βίλα της Ρώμης, έδρα συλλογών αρχαίων ευρημάτων και έργων τέχνης. Σύμφωνα με την συνήθεια της εποχής, ένα μέρος των αρχαίων ερειπίων θάφτηκε, ενώ τα αρχαία ρωμαϊκά ανάγλυφα και αγάλματα που ανακαλύφθηκαν στις ανασκαφές των αμπελώνων της βίλας ενσωματώθηκαν στην πρόσοψη της βίλας, σε ένα είδος υπαίθριου μουσείου, καθώς και στο μεγάλο κήπο. Δεν έλειπε στο εσωτερικό της βίλας το Αντικουάριουμ, αφιερωμένο στα πιο πολύτιμα κομμάτια. Είναι η εποχή του μέγιστου μεγαλείου της έπαυλης.

Όταν ο Φερδινάνδος έγινε Μέγας Δούκας της Τοσκάνης (παίρνοντας μαζί του στην Φλωρεντία πολλούς θησαυρούς της βίλας), η βίλα θα παραμείνει στην κατοχή του καρδιναλίου Αλέξανδρου των Μεδίκων, ο οποίος θα γίνει πάπας με το όνομα του Λέοντας ΙΑ’. Αυτός εμπλούτισε την συλλογή της οικογένειας με σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, όπως το σύμπλεγμα των Νιοβίδων που ανακαλύφθηκε το 1583 στην Ρώμη, έναν αιγυπτιακό οβελίσκο που τοποθέτησε στον κήπο και το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης των Μεδίκων που βρέθηκε στα ερείπια της Βίλας του Αδριανού. Αυτό το τελευταίο θεωρήθηκε από τον Ιννοκέντιο ΙΑ΄ πολύ σκανδαλώδες για την κατοικία ενός ιεράρχη και μεταφέρθηκε στη Φλωρεντία. Για ενάμιση αιώνα η βίλα θα είναι ένα από τα πιο μοντέρνα, κομψά και κοσμικά μέρη της Ρώμης, έδρα των πρεσβευτών του Μεγάλου Δουκάτου της Τοσκάνης. Από τα δωμάτιά της θα περάσει η Μαρία των Μεδίκων, ο Βελάσκεθ, ο Γαλιλαίος. Όταν όμως το 1737, θα εκφυλιστεί ο κλάδος των Μεγάλων Δουκών των Μεδίκων, η βίλα θα περάσει στον οίκο της Λωραίνης, ο οποίος δεν θα δείξει κανένα πλέον ενδιαφέρον.

 Σε μια άκρη του κήπου βρίσκεται ένα μικρό περίπτερο με δύο δωμάτια, όπου ο καρδινάλιος είχε το «μυστικό» του γραφείο και που εκεί ίσως δέχονταν και τις ερωμένες του. Οι θολωτές οροφές των δωματίων είναι έντεχνα διακοσμημένες με τοιχογραφίες. Ειδικά στο πρώτο δωμάτιο, το οποίο ονομάζεται «δωμάτο των πτηνών», η οροφή είναι διακοσμημένη με πλήθος πτηνών και άλλων ζώων που βρίσκονται μέσα σε μια μεγάλη κλούβα.Φιλοτεχνήθηκε γύρω στο 1576. Εδώ θα παρατηρήσουμε την πρώτη απεικόνιση στην Ευρώπη του διάνου. 

 Έξω από την βίλα βρίσκεται και μια κρήνη. Για τον μύθο γύρω από αυτήν έχουμε αναφερθεί ξεχωριστά.

Μέρος του κήπου με την κρήνη και τον οβελίσκο.

Η τελική απογύμνωση της βίλας πραγματοποιήθηκε κατ’εντολή του Μεγάλου Δούκα Πέτρου Λεοπόλδου το 1789, ανυπόμονου να συγκεντρώσει όλη τη συλλογή των Μεδίκων στη Φλωρεντία. Συσκευάστηκε και μεταφέρθηκε δια θαλάσσης οτιδήποτε ήταν δυνατόν να μετακινηθεί. Ανάμεσα στα πιο πολύτιμα κομμάτια υπήρχαν τα ρωμαϊκά αγάλματα που βρίσκονται σήμερα στο Ουφίτσι, το Βάζο των Μεδίκων (ένας νεοαττικός τεράστιος κρατήρας που βρίσκεται και αυτός στο Ουφίτσι), ο αιγυπτιακός οβελίσκος και πλήθος άλλα αντικείμενα που σήμερα βρίσκονται σε διάφορα μουσεία της Φλωρεντίας. Η βίλα τελικά τέθηκε προς πώληση.

Κατά την Ναπολεόντεια εποχή η βίλα θα αγοραστεί από την Γαλλία και ο Βοναπάρτης θα εγκαταστήσει εκεί την έδρα της Académie de France à Rome. Τότε θα γίνει και μια προσπάθεια αποκατάστασης του συγκροτήματος, τοποθετώντας στην πρόσοψη γλυπτά και αρχιτεκτονικά μοτίβα, για να γεμιστούν τα κενά που άφησαν τα ανάγλυφα και τα αγάλματα που έλειπαν. Κατά τον 19° αιώνα τοποθετήθηκε στον κήπο ένα αντίγραφο του αιγυπτιακού οβελίσκου.

Αρχικά η Γαλλική Βασιλική Ακαδημία έστελνε στη Ρώμη καλλιτέχνες για να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους, αλλά στη συνέχεια το Γαλλικό Ινστιτούτο και η Ακαδημία Καλών Τεχνών διοργάνωνε το “Grand Prix” της Ρώμης, μια ειδική υποτροφία για άξιους νέους καλλιτέχνες. Ο Νικολά Πουσέν ήταν ένας από τους πρώτους Συμβούλους της Ακαδημίας, ενώ ο Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ και ο Μπαλθούς διατέλεσαν διευθυντές.
Από το 2000 η Ακαδημία της Γαλλίας έχει εντείνει την παρουσία της στο πολιτιστικό πλαίσιο της Ρώμης, πραγματοποιώντας στην Βίλα των Μεδίκων σημαντικές εκθέσεις και καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

H βίλα των Μεδίκων βρισκεται εδώ.